O „Betonii” – relacja ze spotkania z Beatą Chomątowską

Blokowiska – miejska utopia czy koszmar rodzący patologie i choroby psychiczne? Beata Chomątowska w swojej najnowszej książce „Betonia. Dom dla każdego” próbuje odkryć prawdziwe oblicze wielkopłytowych osiedli. Postrzegane przez pryzmat określonych ideologii, architektonicznych trendów, czy jako specyficzne twory społeczne – są z pewnością pasjonującym tematem badań (dla autorki) i lektury (dla czytelników). O tym, co skłoniło ją do zgłębienia tego tematu, Beata Chomątowska opowiadała 29 września podczas swojego spotkania autorskiego w Muzeum Architektury we Wrocławiu.

Jednym z punktów wyjścia do napisania „Betonii” było pytanie – czy doświadczenie życia na blokowisku jest doświadczeniem uniwersalnym? Czy istnieje coś takiego jak mentalność mieszkańców blokowisk, jednakowa we wszystkich szerokościach geograficznych? Podczas spotkania odpowiedź na to pytanie padła dość szybko – według autorki nie ma takiego wspólnego mianownika, bo to wszystko zależy na jakim osiedlu się mieszka i w jakich czasach. Francuskie HLM zamieszkałe przez ubogich i imigrantów są zupełnie innym środowiskiem niż nasze rodzime osiedla z czasów komunizmu.

„W PRL-u w blokach mieszkał każdy – tłumaczy Beata Chomątowska – lekarze, nauczyciele, robotnicy, wszystkie warstwy społeczne. Dzięki temu w Polsce nie mieliśmy i nie mamy swego rodzaju osiedlowych gett, jakie spotkać można na przykład na przedmieściach Paryża”. Ale nawet jeśli zaneguje się istnienie ponadnarodowej Betonii, to książka Chomątowskiej nic na tym nie traci, wręcz przeciwnie, wydaje się być tym ciekawsza, co potwierdziło wrocławskie spotkanie. Różnorodność zagadnień związanych z blokowiskami – od utopijnych wizji inżynierów społecznych, po nowoczesne, kapitalistyczne rozwiązania deweloperów, od architektonicznej estetyki, po funkcjonalność i więzi społeczne. Rozmowa mogłaby toczyć się godzinami. Zresztą, obrazuje to już grubość samej książki. Ale przecież nawet jeśli „osiedle osiedlowi nie równe”, to chyba wszyscy mamy podobne odczucia i skojarzenia gdy słyszymy „bloki”?

Spotkanie odbyło się w ramach festiwalu MIASTOmovie, organizowanego przez Wrocławską Fundację Filmową, towarzyszyło targom książki o architekturze i mieście BAZARCH, organizowanym przez Centrum Architektury.

Beata Chomątowska „Betonia. Dom dla każdego”
Wydawnictwo Czarne
Data wydania: 23.05.2018
Liczba stron: 560
ISBN: 978-83-8049-696-5